Verfrissende ideeën voor Leven Lang Ontwikkelen vanuit het MBO en HBO

Op 23 mei organiseerde Morgens samen met theFactor.e het LLO Benchmark event. Hier werd de jaarlijkse Onderwijs Benchmark gepresenteerd. In de middag zijn we aan de slag gegaan met vier veranderthema’s die voor elke onderwijsinstelling herkenbaar zijn:

• LLO ontwikkelen vanuit een visie
• Het werkveld als uitgangspunt
• Standaardiseren om flexibel te zijn: Een wendbare interne organisatie
• LLO als integraal onderdeel van het primaire proces.

Via Liberating Structures ervoeren de deelnemers hoe de wijsheid van de groep ingezet kan worden om deze thema’s gezamenlijk te verdiepen en met verfrissende ideeën te komen om deze uitdagingen als onderwijsinstelling aan te gaan.

De kracht van verbinding

Het middagprogramma stond in het teken van met en van elkaar leren en ideeën genereren. We trapten de middag af met een korte uitwisseling van wat iedereen naar dit event heeft gebracht. Behalve meer te weten komen over de LLO benchmark, noemen deelnemers ook vaak dat ze benieuwd zijn naar hoe collega’s van andere instellingen bepaalde uitdagingen aanpakken. Wat zijn goede voorbeelden van samenwerkingen op gebied van LLO? Welke ontwikkelingen en kansen zien we in de toekomst voor LLO? Welke uitdagingen zien wij en hoe gaan we daarmee om?

In de eerste deelsessie wisselen we ervaringen, kennis, best-practices en uitdagingen uit op de vier thema’s.

Uitdaging 1: LLO ontwikkelen vanuit een visie

De eerste groep gaat door met ‘LLO ontwikkelen vanuit een visie’. Leven Lang Ontwikkelen is een essentieel onderdeel van het onderwijs. In het verleden had LLO niet de hoogste prioriteit. Een aantal instellingen heeft LLO tot een van de kerntaken van de organisatie benoemd. LLO maakt bij deze instellingen een belangrijk onderdeel uit van het vergroten van de impact van de organisatie.

Uitdaging 2: Het werkveld als uitgangspunt

Een belangrijke uitdaging voor onderwijsinstellingen is dat het LLO-aanbod aansluiting mist op de behoeften vanuit het werkveld. Meer flexibiliteit in deelname aan en aanbod van opleidingen is een randvoorwaarde. Onderwijs dat van oudsher aanbodgericht tot stand komt, wordt steeds vaker samen met werkveld-partners vormgegeven. Dit doen instellingen door samen met het werkveld in kaart te brengen wat de ontwikkelbehoeften van de regio of sector zijn. Een korte doorlooptijd is daarbij essentieel en onderwijsinstellingen met een korte doorlooptijd hebben meer succes.

Er worden een hoop kansen herkend en gedeeld om in co-creatie met het werkveld LLO-oplossingen te ontwikkelen. Het beeld leeft dat binnen verschillende academies in ieder geval al behoorlijk wat gedaan wordt in co-creatie met het werkveld, denk aan communities of practice en diverse PPS-en. Er zijn verschillende mooie voorbeelden van projecten waar MBO, HBO en het werkveld samenwerken op het gebied van LLO.

Uitdaging 3: Standaardiseren om flexibel te zijn: Een wendbare interne organisatie

De derde groep gaat aan de slag met het thema ‘een wendbare interne organisatie’. Want het behoud van snelheid en kwaliteit in het ontwikkelproces vraagt om wendbare, resultaatverantwoordelijke teams en het goed toerusten van docenten om kwalitatief goed LLO-onderwijs te kunnen verzorgen aan een andere doelgroep.

Deelnemers zien dat proeftuinen goed werken om hier stappen in te kunnen zetten. De succesvolle proeftuinen zetten de doelgroep centraal en stellen teams in staat om van buiten naar binnen te werken.

Uitdaging 4: LLO als integraal onderdeel van het primaire proces

Leven Lang Ontwikkelen drijft op ondernemerschap, flexibiliteit, samenwerking met de buitenwereld, snelheid en klantgerichtheid. De werkelijkheid is dat onderwijsorganisaties vaak gericht zijn op volume, continuïteit, compliance en uniformering. Ondersteunende diensten en processen moeten anders ingericht worden om LLO-onderwijs mogelijk te maken, omdat LLO vaak vraagt om maatwerk.

Vanuit een onderwijsinstelling vraagt dit ook om visie: hoe dicht komt LLO-onderwijs tegen de reguliere processen aan te liggen? En bewegen de reguliere opleidingen toch ook al naar meer arbeidsmarktgedreven en toepasbaar onderwijs toe? Verbinding maken met het werkveld zit bij veel MBO- en HBO-opleiders ook diep in hun cultuur. Het is niet ongewoon dat docenten naast onderwijs geven ook werkzaam zijn in hun sector. Die docenten kunnen hun studenten vaak iets extra’s bieden door de combinatie van hun ervaringen. Dit soort elementen uit het primaire proces kunnen ook goed in LLO-onderwijs ingezet worden en passen al bijna als vanzelf.

Verfrissende ideeën om de uitdagingen aan te gaan

In het laatste onderdeel van de dag hebben we de deelnemers uitgedaagd om met hun meest gewaagde ideeën te komen rondom de vier bovenstaande thema’s. We deden dat met de Liberating Structre 25/10 crowdsourcing. Met deze werkvorm genereer en filter je op een snelle (en superleuke) manier, krachtige en uitdagende ideeën uit een grote groep mensen. Aan de ene kant brengt het veel energie en speelsheid in de sessie en aan de andere kant is het een serieuze en valide manier om een ongecensureerde reeks gewaagde ideeën te genereren. Aan het eind gebruik je de wijsheid van de hele groep om de top tien items te identificeren.

Er kwamen veel goede creatieve ideeën naar boven en van de top tien ideeën hebben we geloot voor de uiteindelijke prijswinnaar, die de LLO serious game heeft gewonnen. Het winnende idee kwam van het Alfa College:

“Laat alle onderwijsteams verplicht zelf bij relevante organisaties try-outs geven. Hiermee slaan we twee vliegen in één klap: docenten zijn hierdoor meer betrokken bij LLO en de behoeftes van bedrijven zijn makkelijker op te halen.”