Actueel / Overheid

Wat kan de Rechtspraak leren van Uber?

25-08-2020 2 minutenBob Willemsen

Wat zou er gebeuren als grote technologische bedrijven als Uber, Booking.com of Tinder zich zouden richten op de Nederlandse (straf)rechtspraak? Pieter van Riemsdijk, portefeuillehouder digitalisering bij de Rechtspraak en projectmanager Bob Willemsen van Morgens dagen je uit om dit gedachtenexperiment met hun aan te gaan. Dit is een samenvatting van hun publicatie op Mr. Online.

“Een vaak gehoorde zorg van overheidsorganisaties is dat zij het niveau van dienstverlening van commerciële organisaties niet kunnen bijbenen. We raken gewend aan chatten met Coolblue via Facebook, een taxi bestellen in een app zonder te hoeven afrekenen en een vakantie boeken op je telefoon. Zulke organisaties maken gebruik van disruptie: zij veranderen hun interactie met klanten fundamenteel en ontwikkelen hun product vanuit een mentaliteit van ‘fail fast and often’. Hoe zou je disruptie kunnen inzetten in de Rechtspraak?”

Matchmakers

“Laten we eerst inzoomen op een paar grote internationale spelers: Tinder, Booking.com en Uber. Wat doen zij precies dat zo revolutionair en disruptief is? Deze bedrijven hebben gemeen dat ze matchmakers zijn. Ze koppelen vraag en aanbod zo effectief mogelijk via een digitaal platform. Ze nemen het monopolie van bestaande spelers die hun dienst of product via een fysieke plek aanbieden weg en creëren een marktpositie door hoge volumes met lage marges te hanteren.”

Toepasbaarheid in de rechtspraak

“Als we inzoomen op overeenkomsten van werkwijze en aanpak van Uber, Tinder en Booking.com en de Rechtspraak in Nederland, zijn die zeker te ontdekken. Uiteraard kunnen we dit niet een op een kopiëren en toepassen binnen de Rechtspraak. Anders dan bij grote internationale bedrijven, heeft de Rechtspraak te maken met een monopolie van de overheid op het gebied van straf- en bestuursrecht. Maar hoe kunnen we disruptie dan wel toepassen binnen de Rechtspraak?

We noemen twee ideeën waar de Rechtspraak morgen mee zou kunnen starten:

  • Regie op eigen zaak: laat de rechtzoekende vanuit eigen behoefte en vraag de tijd en zittingslocatie van zijn behandeling bepalen. De meest concrete toepassing hiervoor is het toepassen van het model van booking.com. Stuur geen dagvaardingen of oproepingen meer uit op datum, maar stel tijdslots voor verschillende locaties beschikbaar en laat de keuze bij de rechtzoekende;
  • Locatie-onafhankelijke rechtspraak. Dat er vrijwel alleen op door de Rechtspraak vastgelegde locaties recht wordt gesproken, is in een aantal gevallen een belemmering voor maatschappelijk effectieve rechtspraak. Daarom experimenteert de Rechtspraak al enige tijd met rechtspraak die dicht bij de rechtzoekende wordt georganiseerd (bijvoorbeeld de Rotterdamse regelrechter en de Haagse wijkrechter). Er zijn nog radicalere oplossingen mogelijk, zoals de ‘Picnic-rechter’ die langskomt bij de rechtzoekende. Als je dit koppelt aan een app waarmee die rechtzoekende zelf tijd en datum kan bepalen, lijkt dit sterk op het model van de online supermarkt Picnic.”

Digitalisering binnen strafrecht

“In onze ogen is nu het moment voor de Rechtspraak om technologie in te zetten voor het radicaal verbeteren van de toegankelijkheid van de dienstverlening. Met de digitalisering binnen het strafrecht en toezicht, is een basis gelegd voor deze disruptie. Nu is het zaak om, geïnspireerd door de genoemde voorbeelden, radicalere oplossingen te bedenken en te realiseren.”

Lees het hele artikel op Mr. Online

Meer weten?

Wil je verder praten over dit onderwerp? Neem dan contact op met Bob Willemsen.

Meer lezen?

Lees meer over de ontwikkelingen bij de overheid.

Bekijk alle artikelen
Artikel

Terugblik webinar Regioplan Haaglanden

07-03-2024 < 1 minuten
Lees meer
Artikel

11 lessen voor effectieve samenwerking: inzichten uit de strafrechtketen

20-02-2024 3 minuten
Lees meer
Interview

Het juiste doen voor dienstverlening kan alleen door dromen en denken te combineren

30-11-2023 7 minuten
Lees meer
Artikel

Terugblik werkplaats wendbaar en weerbaar in dienstverlening

26-09-2023 3 minuten
Lees meer