Actueel / Overheid
Starten met een succesvolle uitvoering van de Regio Deal Foodvalley
In 2050 moeten wereldwijd tien miljard monden gevoed worden. De ambitie van de Regio Deal Foodvalley – duurzaam en gezond voedsel voor iedereen – wil bijdragen aan deze uitdaging. Hieraan werken sinds 2019 verschillende partners samen binnen de Regio Deal Foodvalley. Mariken Fellinger is de programmamanager. We gingen met Mariken in gesprek over hoe zij schakelt tussen de partijen om te komen tot succesvolle uitvoering van de Deal.
Dit interview maakt deel uit van een reeks over netwerksamenwerking. Hierin gaat Morgens in gesprek met interessante spelers over deze samenwerkingen binnen de City- en Regio Deals. Hoe laten zij deze, vaak ingewikkelde, samenwerking werken? Lees het vorige interview met Frank Reniers, programmamanager Agenda Stad.
Governance op orde
Sinds juli 2020 ben je programmamanager. Wat trof je aan toen je begon?
“Ik stapte in op een interessant moment. In 2019 was de Deal al gesloten. De partners, waaronder universiteiten, LTO, provincies, gemeenten, waterschap en ondernemers, stonden te popelen om te beginnen. Toch heeft het nog bijna negen maanden geduurd voor er echt gestart kon worden. Dit had te maken met het feit dat eerst de governance en inrichting van de kassiersfunctie op orde moest zijn. De kunst was een vorm te vinden waarin voldoende sturing kan worden gegeven op inhoud en inzet van middelen zonder dat dat leidt tot een grote administratieve last op te veel details. Een taai stuk, maar het is enorm belangrijk voorwerk geweest. Toen ik startte, waren er nog een aantal eindjes die nog niet helemaal rond waren. Subsidieregelingen en -beschikkingen definitief maken, zaken rondom staatssteun organiseren et cetera. Dit heb ik dus als eerste opgepakt.”
Morgens heeft meegewerkt aan de totstandkoming van de Regio Deal Foodvalley. Een Regio Deal is een samenwerking tussen Rijk en regio om de kracht van de regio te versterken. Zo ontstaat kennis, innovatie, samenwerking én actie bij verschillende projecten op het gebied van landbouw en voeding. In deze case lees je hoe we te werk zijn gegaan.
Dynamiek tussen verschillende samenwerkingspartners
Mariken vertelt dat ze tegelijkertijd met het afronden van de meer zakelijke governance activiteiten met alle partners goede kennismakingsgesprekken voerde. “Wat heeft het jaar tussen het sluiten van de deal en dit moment met hen gedaan? Hoe staat iedereen erin? Wat willen de partners en wat is het belang van deze partner voor de Regio Deal? Ik vond het heel belangrijk om een basis van vertrouwen en enthousiasme te creëren binnen deze gesprekken.” Daarmee kreeg ze goed zicht op het speelveld en de onderlinge dynamiek, die zij al doende ontrafelde.
“De partners van de deal zijn heel verschillend van aard. Niet iedere partner was op hetzelfde moment ingestapt en de bijdragen van de partners liepen ook uiteen. Het bijzondere van deze deal is dat er aan de voorkant een groot plan voor de aankomende vier jaren, inclusief budgetten en grote financiële bijdragen van veel partijen, opgezet was. Waar andere Regio Deals in tranches werkten stonden bij de Regio Deal de grote potten met geld al voor de komende jaren klaar. Dat betekent dat er als programmamanager een taak voor je is weggelegd in het goed managen van de verwachtingen, het creëren van vertrouwen en tijdig kunnen bijsturen.”
Het moest dus in één keer goed starten, wat ook een druk legde op dat momentum.
Scoren met procesresultaten
Waar staan jullie nu, driekwart jaar verder?
Fellinger: “We zijn in de versnelling gekomen. Iedereen is nu druk bezig in de uitvoering. We verwachten dat de grote effecten in de tweede helft van de programmaperiode zichtbaar worden. Ik proef bij sommige partners en stakeholders wel het ongeduld: wanneer komt er nu iets? Ik probeer daar als programmamanager invulling aan te geven door veel uit te leggen en te laten zien wat we al wel bereikt hebben.” Daarmee geeft zij partijen de ruimte om goed en zorgvuldig met de uitvoering te starten en tegelijk focus te houden op het doel.
“Er zijn natuurlijk al hele mooie procesresultaten behaald. De deal bestaat uit drie sporen. Het eerste spoor richt zich op de transitie van de landbouw. Daar hebben we nu boerderijen geselecteerd die als proeftuin gaan fungeren. Het is heel belangrijk om hier niet over één nacht ijs te gaan. Gedegen voorbereiding en selectie is noodzakelijk om zo niet het risico te lopen dat de resultaten achteraf in twijfel worden getrokken. Dit zijn hele belangrijke stappen, die misschien wat minder ‘sexy’ zijn dan harde resultaten, maar dragen net zo hard bij aan het succes van de deal.”
Openstaan voor de belevingswereld van de ander
Welke andere factoren maken dat dit een succesvolle netwerksamenwerking is?
“Een aantal succesfactoren hebben ervoor gezorgd dat deze samenwerking wérkt:
- We hebben met de vele partijen een gezamenlijke ambitie geformuleerd met een compleet uitvoeringsprogramma. Daarmee is het gelukt om over de grenzen van individuele belangen heen te stappen, koppelingen te maken en een verhaal neer te leggen waar iedereen achter staat.
- Bijzonder in deze deal is dat onderwijs (universiteiten als spoorleiders) en ondernemers vertegenwoordigd zijn. Het zijn niet alleen de overheden die de kar trekken. Iedere partij kan vanuit de eigen rol een bijdrage leveren. Juist met het bundelen van de krachten van verschillende partijen komen we tot het beste eindresultaat.
- Ga voor een onderwerp dat urgent is. Voeding en gezondheid is erg belangrijk, dat laat corona nu ook zien. Ook de transitie van de landbouw wordt landelijk als heel urgent gezien. Met zo’n onderwerp creëer je profileringsdrang bij partners in de regio: wij kunnen dit!
- Het element taal is ook erg belangrijk. Als je bruggen wilt bouwen dan is het nodig om te kunnen ‘vertalen’ en elkaar te leren begrijpen. Van de verschillende partners moet de wil en de intentie er zijn om open te staan voor de belevingswereld van de ander.
- Richt goede informatiestromen in, zet de juiste gremia op of maak gebruik van al bestaande gremia en netwerken, want voor je het weet ben je als programmamanager alleen maar afstem-overleggen aan het organiseren.”
Mariken sluit af met een vijfde succesfactor: “Last but not least, een goede zorgvuldige voorbereiding is echt het halve werk. Hier gaan we de komende jaren heel veel profijt van hebben.”
De foto van Mariken Fellinger is gemaakt door Sjef Prins van APA Foto.
Meer weten?
Morgens helpt overheden, zorgorganisaties, onderwijsinstellingen en bedrijfsleven bij het starten, uitvoeren en verbeteren van het samenwerkingsverband. Wil je van gedachten wisselen over netwerksamenwerking? Of ben je benieuwd wat Morgens voor je samenwerkingsverband kan betekenen? Neem dan contact op met Mark Elstgeest.