Actueel / Onderwijs
In de toekomst stelt een medewerker een diploma samen uit behaalde praktijkbewijzen
We gingen in gesprek met Ricardo Eshuis, directeur Stichting Vakbekwaamheid Horeca. In dit interview uit een reeks interviews met onderwijsinstellingen, werkgevers en andere belanghebbenden, schetst Ricardo zijn visie op Leven Lang Ontwikkelen (LLO), welke successen er zijn behaald en welke uitdagingen er nog in het verschiet liggen.
Sinds 2014 werkt Ricardo Eshuis vanuit de Stichting Vakbekwaamheid Horeca (SVH) aan oplossingen voor het ontstaan van personeelstekorten in de horecabranche. De primaire focus ligt op ontwikkeling van vakbekwaamheid op de werkvloer. Met alle betrokken partijen in het veld maakt SVH arbeidsuitdagingen zichtbaar en doet voorstellen voor welke rollen en functies er branchediploma’s moeten komen.
Hoe pakt de Stichting Vakbekwaamheid Horeca LLO aan?
“We ontwikkelen een branchekwalificatiestructuur in de sector op basis waarvan studenten zich kunnen ontwikkelen van basis tot de top. De SVH heeft een eigen diplomaregister waarmee een werkgever de expertise van een medewerker kan verifiëren.
Mijn focus ligt op het ontwikkelen van instrumenten om vakbekwaamheid te bevorderen en te meten, waaronder examens en leermiddelen. We stellen kwaliteitseisen aan opleiders die door de SVH worden erkend. En we zijn verantwoordelijk voor meestertitels, de hoogste graad voor vakbekwaamheid in de horeca. Daarbij is voor ons de doelgroep de groep mensen die niet meer onder de leerplicht vallen en zij-instromers.
Een Leven Lang Ontwikkelen is steeds meer een instrument om medewerkers te boeien, binden en houden in een bedrijf. Bijvoorbeeld met een studieovereenkomst van afwasser naar kok of gastheer/ gastvrouw naar leidinggevende restaurant.”
Hoe geven jullie de samenwerking met de LLO-partners vorm?
“Gemeenten betrekken ons in het bestrijden van jeugdwerkeloosheid en het generen van tweede kansen richting de horeca. Een ROC heeft een bredere opleidingsverplichting dan alleen het vakgebied. Vanuit SVH ligt de focus op het vak. De drang naar een toenemende aansluiting tussen beroepspraktijk en mbo-onderwijs geven we mooi vorm in samenwerking op het gebied van examinering. Met het onderwijs is de afspraak dat medewerkers met een branchediploma uit de horeca hun kwalificatie in het mbo kunnen uitbreiden tot een mbo-diploma door aanvulling van algemene vakken.
Vanuit SVH inventariseren we doorlopend wat nieuwe rollen en behoeften in de sector zijn en geven daar concreet vervolg aan. Dat doen we via drie routes: Allereerst hebben we een branchevaststellingscommissie met vertegenwoordiging van regulier, particulier onderwijs en winnaars van het beste leerbedrijf. In die commissie toetsen we onze rapportages en gaan daarna tot actie over. Daarnaast doen we als SVH in de branche zowel kwantitatief als kwalitatief onderzoek in de vorm van 200 à 300 gesprekken met managers en medewerkers. Tot slot volgen we richtlijnen afkomstig van OCW waar de sector zich op moet richten. Dat gaat bijvoorbeeld om het ontwikkelen van zogeheten keuzedelen (vergelijkbaar met minoren in het hbo/wo) die landelijk van belang zijn.”
Kun je wat voorbeelden geven van een samenwerking waar je trots op bent?
“Met verschillende toeleveranciers ontwikkelen we onderwijs en producten waardoor medewerkers zich verder kunnen ontwikkelen. Een geweldig voorbeeld is de samenwerking met Arla, een grote producent van yoghurt en melk. Arla levert veel aan de horeca en ze hebben er belang bij dat hun producten goed worden gebruikt. En gebruik vindt met name bij het ontbijt plaats. SVH heeft onderzoek gedaan onder hun klanten en uitgezocht welke leervragen er zijn. Voor Arla en hun klanten is op maat een e-learning gemaakt en breed met de sector invulling gegeven door de opbouw van een branchediploma ontbijtkok.
Met het bedrijf Apprendo hebben we een hele onderwijsroute opgebouwd. Dit bedrijf heeft een app om (nieuwe) medewerkers te trainen, monitoren en motiveren. Beginnend bij werkinstructies met basale trainingen, gevolgd door een koppeling naar de verdiepende trainingsomgeving van SVH en de mogelijkheid om daarna door te stromen naar een erkende opleider op een specifiek gebied.
Verder hebben we een uitstekende samenwerking met de Examenkamer waardoor we onze kwaliteit verder waarborgen. De SVH hecht eraan dat examens onder toezicht staan met transparante eisen en voorwaarden. De samenwerking leidt er overigens ook toe dat de SVH en Examenkamer samenwerken op fraudebestrijding, waar we helaas bij examens nog wel eens mee te maken hebben.”
Wat zijn de grootste uitdagingen die jij ziet bij het realiseren van LLO onderwijs?
“We weten al jaren dat de vraag naar personeel nooit volledig door regulier onderwijs kan worden ingevuld. Naast de reguliere routes hebben we daarom de branchekwalificatiestructuur opgetuigd. Daarbij zie je drie verschillende ingangen: Ten eerste kleine en middelgrote horecabedrijven die op zoek zijn naar nieuw personeel. Die betalen een opleiding met een studieovereenkomst. Ten tweede zien we grotere bedrijven die de ambitie hebben een interne academie op te tuigen. Dit is een combinatie van veelal online leren met praktijkuitvoering. En tot slot zijn er de afgelopen jaren subsidietrajecten vanuit de overheid. Daar zie ik de grootste groei. Zo zie je dat gemeenten nu ook zelf gaan opleiden, bijvoorbeeld mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.”
Hoe ziet Leven Lang Ontwikkelen er over tien jaar landelijk en bij de SVH uit?
“Ik zie vanuit het perspectief van LLO in de toekomst een heel fijnmazig systeem ontstaan: een groeiend aanbod van opleidingen en specialisaties van de sector. Steeds meer leren op de werkvloer. We werken nu een systeem uit waar geen opleiding meer aan te pas komt en dat werkt met praktijkbewijzen onder leiding van een zogeheten leermeester plus. Begeleiding vindt dan plaats op de werkvloer door een extra geschoolde leermeester die beoordeelt of iemand bepaalde zaken kan uitvoeren. En de logische vervolgstap daarna is dat praktijkbewijzen kunnen worden ingewisseld voor een SVH-diploma. Dit wordt nu al breed omarmd door partijen als het UWV. Uiteraard geldt dit voor de basisfuncties; voor verregaande specialisaties heb je gewoon een opleiding nodig om succesvol te kunnen zijn op de werkvloer.”
Meer weten?
Wil je van gedachten wisselen over dit onderwerp, neem dan contact op met Koen Janmaat.
Meer over Leven Lang ontwikkelen
Dit interview maakt deel uit van een serie gesprekken met onderwijsinstellingen en het werkveld over een Leven Lang Ontwikkelen. Hierbij kijken we zowel naar ontwikkelingen voor de komende vijf tot tien jaar als naar de successen en uitdagingen van vandaag. De andere interviews uit de reeks lees je hier: