Actueel / Zorg
In het hart van de coronacrisis-organisatie
Een interview met Petra van Zeeland
De hele wereld wordt in z’n greep gehouden door het coronavirus. Crisisstructuren zijn en worden op de proef gesteld, regionale samenwerking heeft een vlucht genomen. Zo ook in de regio Rotterdam-Rijnmond. We spreken hierover met onze eigen Morgens-partner Petra van Zeeland, die sinds eind maart aan de slag is als programmamanager bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR).
Wat doe je bij de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond?
“Momenteel werk ik als programmamanager in de crisisorganisatie van de GHOR (Geneeskundige Hulpverleningsorganisatie in de Regio) en GGD. Dit houdt in dat ik verantwoordelijk ben voor het in goede banen leiden van alle projecten, en het vertalen en implementeren van de besluiten van het OMT (Outbreak Management Team) en het kabinet met betrekking tot de niet-acute zorg (oftewel niet-ziekenhuiszorg). Denk hierbij aan het opzetten van extra zorglocaties, zoals Ahoy. Maar ook aan de verdeling van persoonlijke beschermingsmiddelen, en het monitoren en bewaken of er voldoende zorgpersoneel is.
In mijn rol werk ik samen met de GGD, Rotterdamse zorginstellingen, ROAZ (Regionaal Overleg Acute Zorgketen), brandweer, regiogemeenten en de GHOR-bureaus in Zuid-Holland Zuid en Zeeland. Dit doe ik samen met een collega van Morgens die zich bezighoudt met het opzetten van een datateam om alle benodigde informatie te vergaren, zodat een goede sturing op de projecten mogelijk is.”
Waarom wilde je dit doen? Je runde toch al een mooi programma om een nieuw integraal zorgconcept voor ouderen te ontwikkelen?
“Dat klopt zeker. Maar toen ik in de piek van de crisis gebeld werd met de vraag of ik een steentje kon bijdragen, heb ik na overleg met het thuisfront en de andere partners van Morgens geen moment getwijfeld. Mijn man nam de zorg voor de kinderen thuis over, mijn collega-partners pakten mijn Morgens-taken over, en compagnon Frank kon in overleg met opdrachtgevers het ouderenzorgprogramma overnemen. Dit gaf mij de mogelijkheid om vol energie en overgave in te stappen. Juist door mijn eerdere werkzaamheden in de Rotterdamse zorgsector heb ik een netwerk opgebouwd, wat in deze situatie heel goed van pas kwam. Fijn om in deze gekke en heftige tijden een steentje te kunnen bijdragen!”
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond
Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond (VRR) is een overheidsorganisatie die namens de 15 gemeenten in de regio taken uitvoert op het gebied van rampenbestrijding, crisisbeheersing, risicobeheersing, brandweerzorg, ambulancezorg en geneeskundige hulpverlening. Alle 15 burgemeesters vormen samen het algemeen bestuur. Nederland telt 25 veiligheidsregio’s. Het verzorgingsgebied van de VRR telt 1,2 miljoen inwoners, verspreid over 862 km2. Qua inwoneraantal is het de grootste veiligheidsregio van Nederland.
Inmiddels zijn we drie maanden verder. Wat is er sinds de start van de crisis gebeurd in de regio?
“We zijn gestart met het in kaart brengen van bestaande zorglocaties voor coronapatiënten en kwetsbare doelgroepen, het operationaliseren van extra tijdelijke zorglocaties en zorgen voor instructies voor personeel en bewoners. Intern hebben we gezorgd voor duidelijke afspraken en meer structuur, onder andere door visueel management toe te passen.”
“Fijn om in deze gekke en heftige tijden een steentje te kunnen bijdragen!”
“Bijzonder is de samenwerking die tussen zorginstellingen op gang is gekomen. In korte tijd is er een RONAZ (Regionaal Overleg Niet Acute Zorg) opgezet met bestuurders vanuit verschillende sectoren. Dit overleg wordt vanuit de GHOR gefaciliteerd. Vanuit het project PBM (Persoonlijke beschermingsmiddelen) is hard gewerkt om daar waar schaarste was middelen aan te vullen en te verdelen.
Er is ondanks alle schaarste nooit ‘nee’ verkocht en alle instellingen konden worden voorzien van persoonlijke beschermingsmiddelen, conform de richtlijnen van het RIVM. Ook is er vanuit het project Zorglocaties in korte tijd veel extra beddencapaciteit gerealiseerd, bijvoorbeeld in Ahoy. Een grote klus om niet alleen te zorgen dat de bedden en voorzieningen geregeld zijn, maar ook dat de medische verantwoordelijkheid belegd is, de zorg wordt verzekerd en het juridische deel is geregeld. Waar in eerste instantie weinig stuurinformatie beschikbaar was, heeft het project Data voor de hele regio gegevens inzichtelijk gemaakt op het gebied van PBM, beddencapaciteit en knelpunten.”
Wat valt je verder op achter de schermen van de crisisorganisatie?
“Hoe enorm hard en met passie er in de afgelopen periode – en nog steeds – wordt gewerkt. Op deze crisis waren we met elkaar, en dus ook de GHOR en GGD, niet voorbereid. Ik heb ontzettend veel respect voor de mensen die al maandenlang, dag in dag uit, ook op zon- en feestdagen, heel hard werken om door effectieve infectieziektebestrijding en het bewaken van de zorgcontinuïteit, zorgen voor zoveel mogelijk behoud van gezondheid en welzijn voor de inwoners van Rotterdam-Rijnmond. Met speciale aandacht voor kwetsbare groepen, locaties en gebeurtenissen. Waarbij geen dag hetzelfde is en er elke dag ontwikkelingen zijn die maken dat de strategie, het beleid en besluiten aangepast of aangescherpt moeten worden. En verder heb ik nog nooit in zo’n korte tijd zoveel nieuwe afkortingen geleerd.”
“Ik heb ontzettend veel respect voor de mensen die al maandenlang, dag in dag uit, ook op zon- en feestdagen, heel hard werken om door effectieve infectiebestrijding en het bewaken van de zorgcontinuïteit, zorgen voor zoveel mogelijk behoud van gezondheid en welzijn voor de inwoners van Rotterdam-Rijnmond.”
Hoe staat het er nu voor?
“De hectiek is iets minder extreem dan aan het begin, maar er is nog steeds heel veel te doen. Er wordt veel gesproken over afschalen en het loslaten van de maatregelen, waardoor het minder druk lijkt. Gelukkig neemt het aantal besmettingen af, maar alle besluiten van het kabinet, ook als de economie weer is opgestart, zorgen voor nieuwe acties en uitdagingen. Zo is de GGD nu bezig om enorm op te schalen voor het bron- en contactonderzoek en testen. Er komen 9 nieuwe testlocaties bij in Rotterdam-Rijnmond; de GGD verwacht dan dagelijks ruim duizend inwoners te gaan testen. Daarnaast blijven we dagelijks het aantal besmettingen volgen en bewaken we dat er voldoende zorgcapaciteit is.
De kennis en ervaring die is opgedaan in de eerste piek wordt geëvalueerd en geborgd, terwijl we de plannen en protocollen voor een eventuele tweede piek uitwerken en klaarzetten. De onzekerheid over het verloop van de pandemie is voor iedereen lastig, ook voor een crisisorganisatie. We gaan daarom werken met flexibele schillen van mensen en activiteiten, die we kunnen op- en afschalen in een tijdelijke corona-organisatie, waar ik kwartiermaker van ben.”
Wat kan Morgens betekenen?
“Onze toegevoegde waarde is dat we goed zijn in programmamanagement, structuren aanbrengen en visueel management, en verstand hebben van data. En in dit geval ook veel kennis van de zorg en een groot netwerk in Rotterdam hebben. Naast onze ervaring in de zorg, werken we ook voor gemeenten en in de strafrechtketen. Dus we kunnen heel goed schakelen tussen de verschillende organisaties.”