Ziekenhuizen: schiet eens op met samenwerken!

Om de groeiende zorgvraag en de snelle ontwikkeling van digitalisering het hoofd te kunnen bieden, zullen ziekenhuizen volgens Frank van Berkel  moeten samenwerken. In zijn blog, die ook op Zorgvisie verscheen, legt hij uit waarom.

De meeste deskundigen zijn het er over eens: verdergaande digitalisering is noodzakelijk om de zorg in Nederland overeind te houden. Er zijn mogelijkheden te over: AI (kunstmatige intelligentie), zorg op afstand, blockchain, PGO’s enzovoorts.

Naast de snelle ontwikkelingen op het gebied van digitalisering wordt de zorg tegelijkertijd ook geconfronteerd met grote uitdagingen. De grote groei van het aantal zorgvragenden in de komende jaren, de personele tekorten die steeds maar toenemen en de maatschappelijke noodzaak om zorgkosten in Nederland niet te veel te laten stijgen.

Deze problemen vragen om snel in actie te komen. Snelheid is ook geboden om bij te blijven bij ontwikkelingen in de Verenigde Staten, maar zeker ook die in China. Ik denk dat we in Nederland sneller kunnen en sneller moeten.

Virtual Care Centers

Eind november was ik op het Congres Connected Care. Daar werden presentaties gehouden door onder andere het Isala Ziekenhuis uit Zwolle en het Rijnstate uit Arnhem. Beide ziekenhuizen hadden een interessant verhaal over waar zij staan in hun digitale ontwikkeling. Met name interessant waren de inzichten die zij deelden over zorg en monitoring op afstand, en de ontwikkeling van een centrum, ook wel verkeerstoren genoemd, om patiënten in de thuissituatie te monitoren.

In zo’n verkeertoren, of virtual care center, houden verpleegkundigen en/of artsen patiënten op afstand 24/7 in de gaten. Daarbij gebruiken zij realtime gegevens, maar ook historische gegevens van patiënten. Om daarmee bij een verslechtering van de gezondheidssituatie snel in te kunnen grijpen, maar liever nog, een daadwerkelijke verslechtering te voorkomen.

Wim van Harten (voorzitter raad van bestuur Rijnstate) gaf in zijn presentatie aan dat zijn verwachting is dat er één virtual care center nodig is voor 10 tot 15 ziekenhuizen. Dat zou betekenen dat we in Nederland tussen de 5 en 7 van die centra nodig hebben. Ik ben het eens met Wim van Harten en denk inderdaad dat niet elk ziekenhuis (of elke VVT-instelling) zijn eigen virtual care center zou moeten hebben.

Belang van samenwerking

Echter, in Nederland zijn, naast Isala en Rijnstate, veel meer ziekenhuizen bezig met dit type verkeerstoren-ontwikkeling. Het lijkt een van de belangrijkste manieren om de groeiende ziekenhuisvraag te kunnen opvangen. Is het dan niet zonde van tijd en geld als alle ziekenhuizen in Nederland zich bezig zouden houden met de ontwikkeling van dergelijke centra (klein of groot)?

Ziekenhuizen kunnen in mijn optiek beter intensief gaan samenwerken om de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technologie, digitalisering en vormgeving van nieuwe processen met elkaar te realiseren. Dit kan bijvoorbeeld door te zeggen: vijf ziekenhuizen gaan werken aan virtual care centra, vijf ziekenhuizen werken samen op digitale gegevensuitwisseling, vijf ziekenhuizen op AI, etc. Door 2 tot 3 jaar gezamenlijk vol in te zetten op deze ontwikkelingen kunnen ziekenhuizen veel sneller waarde toevoegen en werkelijk iets voor elkaar krijgen.

Natuurlijk begrijp ik dat hier obstakels zijn met betrekking tot marktdenken. Maar ik vraag mij oprecht af of, als we in het huidige tempo doorgaan, wij wel op tijd klaar zijn om de groeiende zorgvraag op te vangen en of we niet opeens verrast gaan worden door andere spelers die wél de vereiste snelheid gemaakt hebben. We kunnen het slimmer en sneller doen door veel met elkaar samen te werken en niet allemaal het wiel opnieuw uit te vinden.