Actueel

5 tips om laagdrempelig studentwensen op te halen

16-10-2018 3 minutenEva Kromhout

Lean in het onderwijs

De essentie van Lean, ook wel Continu Verbeteren, is het maximaliseren van klantwaarde en het elimineren van verspillingen. Daar ging onze vorige blog over. Deze blog gaat over Klantwaarde, het startpunt van elk proces. Wat is klantgerichtheid binnen het onderwijs? En we geven je vijf tips om laagdrempelig de wensen van de student in kaart te brengen.

Morgens helpt organisaties in het hoger onderwijs aan Vooruitgangskracht. Dit doen we onder andere door Lean te introduceren bij verschillende onderwijsinstellingen in Nederland. Morgens-consultants Eva Kromhout en Maarten van der Molen begeleiden verschillende projecten als Lean Consultant. In de reeks ‘Lean in het onderwijs’ bloggen zij samen over successen en uitdagingen bij Lean Transities.

Klantgericht is niet klant-gezwicht

Wij merken dat de term ‘klant’ niet gebruikelijk is in het onderwijs. Door de student als klant te beschouwen, lijkt het net alsof docenten alles moeten doen wat een student wenst en eist. Studenten worden dan ook niet altijd als klanten gezien.

Tuurlijk, docenten willen uitdagend en kwalitatief goed onderwijs bieden, studenten inspireren en een omgeving creëren waarin zij zich maximaal kunnen ontwikkelen. Maar sommige dingen móeten ook gewoon. Studenten moeten een tentamen maken of een project opleveren om een vak te halen. En er worden uiteraard strenge eisen aan een scriptie gesteld. Dat vindt de klant c.q. student niet altijd leuk, maar het hoort er wel bij. Klantgericht betekent dan ook niet ‘klant-gezwicht’.

Inhoud versus logistiek

Om continu te kunnen verbeteren, is het belangrijk om te weten wat de student van toegevoegde waarde vindt. Ken je de wensen en eisen van de student, dan kun je onderzoeken in hoeverre je aan die wensen en eisen voldoet. Onderwijsinstellingen vinden het echter vaak lastig om klantwaarde voor studenten te benoemen.

De inhoud en kwaliteit van het onderwijs zijn natuurlijk cruciaal. We merken dat docenten vooral daarover beginnen wanneer wij vragen naar klantwaarde. Voor studenten geldt dit ook. Voor hen is de onderwijslogistiek echter net zo belangrijk. Zij hebben daar immers direct last van.

Pas op voor de ‘foplossing’

Voor hen is het dus van belang dat alles zo plezierig mogelijk verloopt. Dat roosters op tijd bekend zijn bijvoorbeeld, zodat studenten weten waar ze aan toe zijn. Of dat de aanwezige faciliteiten, zoals lokalen en pc’s, van goede kwaliteit zijn. En dat je als student snel weet of je een tentamen hebt gehaald, of niet. Als we dit soort voorbeelden voorleggen aan docenten, komt naar voren dat zij dit zelf óók als een belangrijke bron van ergernis ervaren.

Het is dus van belang dat je van buiten naar binnen denkt, in plaats van andersom. Anders loop je het risico dat je heel hard aan de slag gaat met een ‘foplossing’. Door de wensen en eisen van je klant goed in beeld te brengen, kun je meer focus aanbrengen in de verbeterrichting. Daardoor weet je zeker dat wat je oplost voor je klant ook écht als een verbetering wordt ervaren

Lean in het onderwijs: blog ‘Klantwaarde’

Houd het klein

Wanneer wij voorstellen om de klantvraag van studenten op te halen, krijgen we vaak te horen: “De Nationale Studenten Enquête (NSE) komt in juni weer uit”. Of: “Dan moet ik een onderzoek opzetten; dat is heel veel werk”.

Over de eerste reactie kunnen we kort zijn. Eén keer per jaar je klanttevredenheid meten, is te weinig om kort cyclisch en snel te verbeteren. Daarom is het belangrijk om veel vaker feedback te vragen.

Een groot onderzoek opzetten, zoals de tweede reactie suggereert, kost inderdaad veel tijd. Onze tip: houd het klein. Daarom geven wij vijf tips om op een laagdrempelige manier feedback op te halen bij studenten.

Tips voor laagdrempelige feedback

  1. Zet bij de uitgang van het lokaal een ‘smiley terminal’ neer. Studenten kunnen met vier smiley’s aangeven hoe tevreden ze waren over de les.
     
  2. Laat studenten via Blackboard een evaluatieformulier met vijf vragen invullen, voordat zij toegang krijgen tot de nieuwe lesmodule.
     
  3. Gebruik het KANO-model om in beeld te brengen wat de student als normaal beschouwt, wat de belangrijkste prestatiefactoren zijn en welke aspecten zij als extra beschouwen en dus een ‘wow’-effect geven. Dit levert vaak hele leuke gesprekken op.
     
  4. Vraag aan het einde van de les een cijfer van de student, zowel ten aanzien van de inhoud van de les als de manier waarop die is overgebracht.
     
  5. Nodig een groep studenten uit voor een focusgroep en laat hen hun grootste ergernissen opschrijven. Gebruik vervolgens de brainstormmethode ‘negatief brainstormen’ en stel de vraag: hoe kunnen we dit nog erger maken? Draai dit vervolgens om naar oplossingen. Deze methode brengt vaak veel op en, niet onbelangrijk, is leuk om te doen!

Aan de slag!

Uiteindelijk gaat het natuurlijk om wat je vervolgens met deze informatie doet. Wij stimuleren docenten daarom om tijdens de weekstart met elkaar in gesprek te gaan over de informatie die ze hebben opgehaald en samen te onderzoeken wat ze morgen beter of anders kunnen doen dan vandaag. Zo stimuleren wij Continu Verbeteren in het onderwijs!

Benieuwd hoe jij kunt beginnen met continu verbeteren? Lees dan onze blog over het elimineren van verspillingen.

Lees meer over Lean