Drie acties om veranderbereidheid in de zorg ook na corona vast te houden

In onze vorige blog hebben we verkend wat belangrijke succesfactoren zijn voor de veranderbereidheid in de zorg tijdens de coronacrisis. We hebben namelijk ook de mooie kant van de zorg gezien: daadkracht en creativiteit vieren hoogtij. Maar nu de reguliere zorg overal weer opgeschaald wordt, lopen we ook het risico om weer terug te vallen in de waan van de dag. Hoe kun je dat voorkomen?

Uit gesprekken met zorgmedewerkers en een webinar over veranderbereidheid, komen drie concrete acties om direct mee aan de slag te gaan.

1.  Vang verhalen over de coronaperiode

Verhalen zijn een oeroude en krachtige manier om kennis, ervaringen en overtuigingen mee door te geven. Door verhalen worden we emotioneel meegenomen in gebeurtenissen en leven we ons in die situaties in. In de coronatijd zijn veel verhalen gemaakt. Verhalen over elkaar helpen, over het overboord zetten van eigenbelang, over daadkracht, over wat er wèl kan. Verhalen over het in recordtempo opzetten van COVID-afdelingen, over bingo spelen in de gangen van een verpleeghuis, over het razendsnel inwerken van nieuwe collega’s.

Die verhalen gaan helpen in de toekomst, want dit zijn eigen collega’s, de eigen zorginstelling, de eigen regio. Het zijn herkenbare verhalen waar je op terug kunt grijpen, die inspireren, energie geven en ons eraan herinneren wat er mogelijk is. Nu is het moment om tijd te investeren om die verhalen te vangen. Ga collega’s interviewen, schrijf blogs, organiseer intervisies, of ga gewoon koffie drinken om verhalen te verzamelen en te delen.

2.  Evalueer de coronaperiode en sluit deze af

Corona heeft op alle afdelingen in de zorg, direct of indirect, impact gehad. Nu de opschaling in volle gang is, is het belangrijk om de voorgaande periode af te sluiten en het eind van deze fase te markeren.

We zien dat dit bij veel organisaties gebeurt, maar zeker niet in alle teams. Hierdoor missen teams de kans om stil te staan bij hun successen en deze naar elkaar uit te spreken. Waar zijn ze trots op? Wat willen ze vasthouden in de toekomst? Ook missen ze de kans om te evalueren, om expliciet te maken wat er goed is gegaan in deze periode en wat beter kan. Wat moet anders bij een tweede coronagolf? Hoe zorgen we ervoor dat we daar klaar voor zijn?

3.  Gebruik bewust digitale communicatie: wanneer wel en wanneer niet?

Eén van de meest opvallende en meest wijdverbreide veranderingen is het gebruik van digitale communicatie. Overal om ons heen zijn ziekenhuizen en andere zorginstellingen overgestapt op teleconsult en videoconsult. Maar niet alleen artsen en psychologen maken gebruik van deze mogelijkheden; ook de ondersteunende diensten van ziekenhuizen, GGZ-instellingen en andere zorginstellingen zijn en masse overgestapt.

Deze verandering is nu nog voor een groot deel gedwongen, omdat mensen thuis werken en ziekenhuizen beperkt toegankelijk zijn, maar dat gaat veranderen. Grote voordelen zijn dat het reistijd voorkomt, en daarmee patiëntvriendelijker is. In veel gevallen is het overleg efficiënter (zeker bij ondersteunende diensten), maar er kleven ook nadelen aan. Zo kunnen artsen moeilijker de fysieke gesteldheid inschatten, en zien psychologen alleen wat er in beeld verschijnt en niet hoe de leefsituatie van cliënten is.

Na 3 maanden intensief gebruik van deze digitale communicatiemiddelen hebben gebruikers een goed beeld bij wat wel en niet werkt, en in welke situaties digitale communicatie in de toekomst wenselijk blijft. Tijd voor alle afdelingen om die ervaringen te verzamelen. Beleid voor wanneer digitale communicatie in te zetten, kan daarom nu al starten.