"Dat leren leuk mag zijn en waardevol is, is de afgelopen jaren een ontdekkingsreis geworden in onze organisatie.”
Trix van Os, bestuurder, Alerimus
De toekomst van zorgorganisaties staat of valt met een continue leermentaliteit. Maar hoe vertaal je dit naar de praktijk? En waar begin je? In het streven naar het aanpakken van hedendaagse uitdagingen beseffen zorginstellingen steeds meer de waarde van ‘Leren & Ontwikkelen’. Hierbij gaat het verder dan enkel het verschaffen van kennis of een gestroomlijnd Leer Management Systeem. ‘Continu leren’ omvat ook de manieren waarop medewerkers zich willen ontwikkelen en alternatieve leervormen. Ontdek via het lezen van deze klantcase hoe jouw organisatie de sprong kan maken naar een cultuur van voortdurend leren!
Over Alerimus
Alerimus is een zorgorganisatie met twee woonzorgcentra en thuiszorg in Numansdorp en Oud-Beijerland. Met zorg voor de vergrijzende inwoners van de dorpskernen, zowel thuis in de woonzorglocatie als in de wijk heeft Alerimus de transitie gemaakt van verzorgings- naar verpleeghuis en blijft evolueren via trajecten zoals ‘Waardigheid en Trots op locatie’ en het programma ‘U woont nu hier’ gericht op persoonsgerichte zorg.
De vraag
Alerimus is een dynamische organisatie die voortdurend in beweging is, met een heldere ambitie om blijvend te leren en te groeien. Actuele en toekomstige uitdagingen in de zorgsector, zoals toenemende zorgcomplexiteit en personeelstekorten, vragen tegelijkertijd om doortastende maatregelen van de organisatie. Een van deze maatregelen is het ondersteunen van medewerkers in hun zoektocht naar voortdurende ontwikkeling.
Morgens is gevraagd om te ondersteunen bij:
Het ontwikkelen van een strategisch opleidingsplan en een plan van aanpak voor uitvoering.
Het creëren van een omgeving waarin ‘Leven Lang Leren’ een continu proces is.
Een belangrijk doel was om een gemeenschappelijk begrip te creëren van wat Alerimus verstaat onder ‘Leven Lang Leren’ en wat ze daarmee willen bereiken. Ook was het inrichten van de randvoorwaarden voor het strategische opleidingsplan een belangrijke prioriteit.
De aanpak
Binnen dit project heeft Morgens zich gericht op drie fasen:
Fase 1: Visieontwikkeling
Alerimus heeft de afgelopen jaren grote vooruitgang geboekt in kennisopbouw, waardoor de organisatie nu complexere zorgbehoeften aankan. Dit is bereikt door nadruk te leggen op verplichte bijscholingen en trainingen. De organisatie is echter op een punt beland waarop het positief stimuleren van leren en ontwikkeling een centrale rol kan spelen. Leren mag aantrekkelijk zijn en ontwikkeling is niet louter zakelijk, maar ook persoonlijk.
Om deze cultuurverandering te bewerkstelligen, hebben we met alle lagen van de organisatie onderzocht wat continu leren voor Alerimus inhoudt en hoe voorgaande initiatieven hierin kunnen worden geïntegreerd. In twee visiebijeenkomsten zijn betrokken medewerkers meegenomen en geïnspireerd om anders te denken over leren en ontwikkeling, weg van de status quo. De visie op leren is gezamenlijk ontwikkeld en vastgelegd. Het keurslijf van verplichte scholing heeft plaatsgemaakt voor persoonsgericht leren en leren op de werkvloer. Naast de boeiende interactieve sessies heeft dit nieuwe denkkader direct verfrissende perspectieven ingeblazen. Deelnemers zagen ineens nieuwe mogelijkheden en opties om het ‘Leren en Ontwikkelen’ binnen de organisatie vernieuwd vorm te geven.
Voor Alerimus is hun nieuwe visie op leren en ontwikkelen: “Bij Alerimus zorgen wij dat Leren & Ontwikkelen ons plezier geeft en ons als (medewerkers van de) organisatie wendbaar en weerbaarder maakt om in te spelen op de interne en externe ontwikkelingen. Hierdoor houden we onze deskundigheid op peil, geeft het ons ruimte om het beste in onszelf (en elkaar) naar boven te halen, teneinde de beste zorg aan onze cliënten te kunnen geven.”
Fase 2: Medewerkers opleiden en toolkit voor ontwikkeling
De rol van leidinggevenden en praktijkopleiders is cruciaal in het kader van ‘Leven lang leren’ binnen Alerimus. Wanneer je jarenlang medewerkers hebt gestimuleerd met verplichte scholing en voorgeschreven leerpaden, kan er een vals gevoel van vertrouwen ontstaan. Als leidinggevende zorg je ervoor dat je medewerkers bijscholingen volgen, maar als die kennis niet wordt toegepast, verdwijnt ze snel en zijn medewerkers niet bekwaam.
Het omarmen van de nieuwe benadering van ‘Leren & Ontwikkelen’ betekent voor leidinggevenden ook het loslaten van het houvast dat verplichte scholing bood. Dit geeft ruimte voor nieuwe vormen van ontwikkeling.
Alerimus werkt aan vier kernthema’s om de nieuwe visie in te vullen. Deze thema’s zijn vertaald naar concrete acties in het Strategisch Opleidingsplan.
Naast de aandacht voor leiderschap en kernthema’s, zijn er ook enkele randvoorwaarden noodzakelijk voor de nieuwe benadering van ‘Leren & Ontwikkelen’. Deze randvoorwaarden zijn opgenomen in een toolkit. De projectleider heeft nauw samengewerkt met praktijkopleiders, adviseur kwaliteit en veiligheid en HR om procedures, heldere taakverdelingen, roulatieschema’s voor leerlingen en afgestemde werkwijzen of formats te ontwikkelen. Dit vormt de basis om voort te bouwen aan de cultuuromslag om het continu leren verder vorm te geven in de organisatie.
Fase 3: Coaching en Borging
Het daadwerkelijke implementeren van het strategische opleidingsplan vraagt doorzettingsvermogen, herhaling, enthousiasme en veel gesprekken. Deze gesprekken betreffen de andere manier van leren, het accepteren van fouten als leerervaring en het stimuleren van medewerkers om enthousiast te worden voor leren. Binnen dit project hebben we onder andere met lunchsessies voor verpleegkundigen een belangrijke groep bereikt die veel invloed heeft op het leerklimaat binnen de zorgafdeling. Door hen te enthousiasmeren en eigenaar te laten voelen van hun eigen leerproces, is er draagvlak en inzet voor een andere manier van leren ontstaan.
De praktijkopleiders en leidinggevenden zijn ambassadeurs van ‘Leren en Ontwikkelen’ binnen deze organisatie. Hun rol omvat niet alleen het begeleiden van leerlingen en stagiairs en alle medewerkers binnen hun teams, maar strekt zich ook uit tot het bevorderen van een leercultuur op alle (zorg)afdelingen. Door intensieve begeleiding, het voordoen, samendoen en zelf doen is het vertrouwen gegroeid dat iedere medewerker in de toekomst in staat is om de nieuwe visie over te brengen en te versterken. Hiermee is de basis gelegd voor een duurzaam leerklimaat binnen de organisatie.
Het resultaat
De uitkomst van de sessies en alle voorgaande stappen zijn verwerkt in een Strategisch Opleidingsplan. Samen met de betrokkenen zijn er acties gekoppeld aan elk onderdeel van het plan, zodat het een tastbaar en praktisch plan is.
Meer weten?
Wil je meer weten over onze aanpak voor continu leren in de (ouderen)zorg? Of wil je doorpraten naar aanleiding van deze case? Neem gerust contact op, we vertellen je graag meer.